Voorspelling 2015: koersen zullen schommelen

Robeco

Toen ik nog bij Robeco werkte werd elk jaar, aan het einde van het jaar, een beleggingscompetitie georganiseerd. Je moest voorspellen hoe allerlei financiële variabelen er over een jaar bij zouden staan: de stand van de AEX, de rente, de goudprijs, de olieprijs en nog veel meer. Iedereen die bij Robeco werkte kon meedoen. In mijn laatste jaar bij Robeco (2004) besloot ik een keer mee te doen. En het was meteen raak. Ik kwam als beste voorspeller van heel Robeco uit de bus. Hoe is me dit gelukt? Door volstrekt willekeurig iets te gokken, samen met een collega die volstrekt willekeurig het tegenovergestelde gokte. Ik had geluk. Hij niet. Zie hier de formule om de deskundigen te verslaan.

Voorspelcircus

De Chinese filosoof Lao Tse zei het duizenden jaren geleden al: ‘Zij die kennis hebben, voorspellen niet. Zij die voorspellen, hebben geen kennis.’ Maar elk jaar weer, als het einde van het jaar nadert, komt het voorspelcircus op gang en mogen ‘deskundigen’ hun licht laten schijnen over wat ze denken dat de toekomst zal brengen. Het is een nutteloze bezigheid.

Te complex

De werking van de financiële markten is veel te complex en onzeker om met enige mate van zekerheid te kunnen voorspellen wat de koersen van individuele effecten of markten als geheel gaan doen. Het is dan ook niet meer dan logisch dat zelfs de grootste deskundigen niet in staat zijn ontwikkelingen op de financiële markten consistent juist te voorspellen. Zoals in (wetenschappelijke) onderzoeken telkens weer wordt aangetoond.

Warren Buffett

Na een illustere carrière schreef de legendarische belegger Benjamin Graham lang geleden al: ‘Als ik iets heb geleerd van 60 jaar op Wall Street, dan is het dat mensen er niet in slagen te voorspellen wat op de aandelenmarkt gaat gebeuren.’ Zijn bekende pupil Warren Buffett denkt er net zo over: ‘The only value of stock forecasters is to make fortune tellers look good.’

Illusie van vaardigheid

De Amerikaanse hoogleraar gedragseconomie en Nobelprijswinnaar Daniel Kahneman legt uit waarom het zo is: ‘Iemand die meer kennis vergaart dan anderen, ontwikkelt ook een sterkere illusie van vaardigheid en verliest door overmatig vertrouwen zijn zicht op de werkelijkheid.’

Ze zullen schommelen

Het bewijs dat al die voorspellingen nutteloos zijn is overweldigend. Toch blijven we het elk jaar maar weer doen. De ‘experts’ vinden het leuk en zien het als erkenning van hun deskundigheid. En de media hebben weer iets aardigs om over te schrijven. Zo blijven we de illusie voeden dat beleggen iets met voorspellen te maken heeft. Niets is minder waar. Het enige eerlijke antwoord op de vraag wat de koersen gaan doen werd, ook al heel lang geleden, gegeven door de vermaarde bankier J.P. Morgan: ‘Ze zullen schommelen.’ Meer is er niet over te zeggen.