NEST pensioen

De Nederlandse pensioenfondsen liggen onder vuur. De dekkingsgraden schieten tekort, de pensioenfondsbesturen zijn onvoldoende professioneel, het risicobeheer toont lacunes, er is een gebrek aan transparantie (o.a. inzake de kosten, waarvan de pensioenfondsen vaak zelf niet weten hoe hoog ze zijn) en deelnemers kunnen niet - als het ze niet zint - naar een ander pensioenfonds overstappen om maar eens een paar zaken te noemen. Maar we zijn niet alleen. Ook andere landen worstelen met hun pensioenvoorzieningen. Neem bijvoorbeeld Engeland, waar de problemen nog erger zijn. Er wordt al jaren gedebatteerd over hoe het pensioenstelsel te verbeteren. Maar het lijkt erop dat ze nu een aardige oplossing hebben gevonden. Het heet NEST. En gaat in 2012 van start.

Simpel & goedkoop

NEST (National Employment Savings Trust) is een simpele en goedkope pensioenregeling die deelnemers in staat stelt op een eenvoudige, transparante en flexibele manier hun eigen pensioenpot op te bouwen. Via NEST kan iedereen een persoonlijke pensioenrekening openen waarop werkgever, werknemer en anderen geld kunnen storten dat vervolgens wordt belegd om een pensioenvermogen op te bouwen. Kort samengevat zijn de belangrijkste kenmerken als volgt:

• Geld inleggen. Werkgever, werknemer, overheid en anderen kunnen bijdragen aan jouw persoonlijke pensioenpot. Heb je twee werkgevers dan kunnen beide aan dezelfde pensioenpot bijdragen. Maar ook als bijvoorbeeld je ouders een bedrag zouden willen storten voor jouw pensioen, dan kan dat. Heb je een nieuwe baan, ga je als zelfstandige aan de slag of stop je (tijdelijk) met werken, dan kan je gewoon blijven storten in jouw eigen pensioenpot. De bijdrage kan je te allen tijde verhogen, verlagen of stopzetten.
• Geld opnemen. Je kunt zelf bepalen hoe je het opgebouwde vermogen te zijner tijd (na pensionering) opneemt. Dat kan als een bedrag ineens, als een periodieke inkomen of een combinatie van beide. Hoewel een pensioenpot primair bedoeld is om later een inkomen uit te halen, is het handig als je ook een (klein) deel van het opgebouwde vermogen ineens kan opnemen. Bijvoorbeeld als je een tweede huis wilt kopen of een boot voor een mooie wereldreis.
• Beleggingen. De pensioenpremies worden belegd in beleggingsfondsen (retirement date funds) waarvan het risico wordt afgestemd op de tijd die nog te gaan is tot het moment van pensionering. Wie jong is belegt relatief risicovol. Wie oud is minder. Dit wordt allemaal automatisch gedaan. Je hebt er geen omkijken naar. De beleggingsfondsen worden voor het overgrote deel passief beheerd. Met alle voordelen van dien, in het bijzonder de lage kosten. Je kunt echter ook zelf (een beperkt aantal) andere beleggingen kiezen.
• Kosten. NEST is een semi-overheids instantie. Een zogeheten zelfstandig bestuursorgaan. Het heeft geen aandeelhouders en geen winstdoelstelling. De kosten zijn laag. Er zijn twee soorten kosten. Over de inleg wordt 1,8% kosten ingehouden. Deze kosten dienen om de opstartkosten van de pensioenregeling terug te verdienen. Op termijn verdwijnen deze kosten. Daarnaast is er een jaarlijkse beheervergoeding van 0,3% per jaar. Lage kosten zodat je meer rendement behaalt.
• Online inzage. Deelnemers hebben zelf 24/7 online inzage in hun pensioenrekening. Dat loopt niet via een werkgever of andere instantie. Ook kunnen zij online berekeningen maken van wat zij na pensionering aan inkomen kunnen verwachten.
• Overlijden. Deelnemers kunnen zelf bepalen wie het geld in de pensioenpot krijgt als zij komen te overlijden.

Overzichtelijk & flexibel

Het mooie van deze pensioenregeling is dat deelnemers één pensioenpot hebben voor hun hele werkzame leven. Dat maakt het eenvoudig en overzichtelijk. Je weet hoe je er voor staat. Ook is deze pensioenregeling heel flexibel. En flexibiliteit wordt steeds belangrijker. Mensen werken immers niet meer hun hele leven voltijd voor één werkgever. We veranderen vaak van baan en werken soms een tijd ook niet. We willen of moeten soms (tijdelijk) een stapje terug doen. Mensen scheiden. Bij een pensioenregeling als NEST levert dat allemaal weinig of geen problemen op. Anders dan in ons Nederlandse pensioenstelsel zijn er geen ingewikkelde, ondoorzichtige en langdurige overdrachten van pensioenrechten nodig.

Nadelen

Er zijn natuurlijk ook nadelen. De twee grootste bezwaren tegen dit soort individuele, beschikbare premieregelingen zijn dat deelnemers veelal te weinig geld inleggen en te risicovol beleggen. Met de zogeheten retirement date funds van NEST is dit laatste probleem verholpen. Het risico van de beleggingen worden immers automatisch op jouw situatie afgestemd. Het eerste bezwaar blijft echter bestaan. De oplossing daarvoor zou zijn om wettelijk een minimum pensioenbijdrage vast te stellen. Een bepaald percentage van het inkomen. Hoewel je je ook kunt afvragen hoe erg het is als mensen te weinig inleggen. De consequentie is immers dat ze onvoldoende pensioen opbouwen en dus langer moeten doorwerken, iets wat als gevolg van de alsmaar verder toenemende levensverwachting juist wenselijk is.

Een ander potentieel nadeel van NEST is de mogelijkheid om een deel van de opgebouwde pensioenpot ineens op te nemen. Daar zit het risico dat mensen teveel ineens opnemen waardoor er te weinig overblijft om een adequaat pensioeninkomen te kunnen uitkeren. Een beperking van de opname ineens zou wellicht verstandig zijn. Ten slotte is problematisch dat het erop lijkt dat in Engeland niet alle werkgevers er aan mee hoeven te doen. Om het voor deelnemers die van baan veranderen eenvoudig en overzichtelijk te maken, zou dat anders moeten.

Iets voor ons?

Al met al lijken er goede oplossingen te zijn voor de tekortkomingen van deze innovatieve pensioenregeling. Hoe lang zal het duren voordat we in Nederland ook een NEST hebben?