Fondsen worden niet gekocht, maar verkocht

Uit onderzoek van dataleverancier Lipper blijkt dat de instroom van nieuw geld in Europese beleggingsfondsen voor maar liefst 97 procent gaat naar nieuwe beleggingsfondsen. Dat het introduceren van nieuwe fondsen dé manier is om nieuw geld aan te trekken is op zich niet nieuw. Maar dat vrijwel alle nieuwe inleg erheen gaat is toch wel opmerkelijk.

Er wordt vérkocht …

De reactie van de fondsenindustrie op het onderzoek was: productontwikkeling is van levensbelang. Voor hen dan wel te verstaan. In de praktijk zie je dan ook dat fondsbeheerders aan de lopende band nieuwe fondsen in de markt zetten.

Of dit ook in het belang van de klant is hoor je ze niet over. Het antwoord laat zich dan meestal wel raden. Dit onderzoek van Lipper ging er niet op in maar uit andere onderzoeken weten we dat de meeste nieuwe producten niet aan de verwachtingen zullen voldoen en op een gegeven moment weer van het toneel zullen verdwijnen doordat ze worden opgedoekt of met andere fondsen worden gefuseerd. Het einderesultaat: de fondsbeheerder heeft het (nieuwe) geld binnen en de belegger is een illusie armer.

… niet gékocht

Lipper vatte het onderzoek als volgt samen: ‘Het onderzoek toont aan dat fondsen voornamelijk vérkocht worden in plaats van gékocht, zeker als het om particuliere beleggers gaat. Over het algemeen worden vooral nieuwe producten gepusht'.

Kortom, beleggers kopen niet bewust beleggingsfondsen maar laten zich fondsen verkopen. Zij kiezen beleggingsfondsen niet aan de hand van een weloverwogen (lange termijn) plan en gebaseerd op hun eigen behoeften. Zouden ze dat wel doen dan zou er zelden aanleiding zijn om nieuwe producten aan te schaffen. Wat financieel goed voor je is verandert namelijk niet continu. Het verandert bijna nooit. In plaats daarvan laten beleggers zich door ronkende marketingcampagnes verleiden om steeds weer nieuwe producten te kopen. Ze vallen voor de mooie verkoopverhalen van aanbieders. Met alle gevolgen van dien voor hun financiële gezondheid.

Belang van de klant

Niet alleen fondsbeheerders zijn hier niet in het belang van de klant bezig. Ook beleggers zelf handelen hier niet in hun eigen belang. Een goed voorbeeld van wat gedragseconomen al vaak hebben aangetoond: dat beleggers vaak onverstandige beslissingen nemen en die steeds weer herhalen.

In zijn boek ‘Volmaakt onvoorspelbaar’ stelt Dan Ariely, een Amerikaanse hoogleraar gedragseconomie, echter dat er enige hoop is. Het is een kwestie van bewustwording. Als we zelf gaan inzien dat ons financiële gedrag vaak irrationeel en schadelijk is, kan dat ons helpen om minder vaak de fout in te gaan. Ik hoop dat hij gelijk heeft. Ik vrees echter van niet. We zullen zien hoe lang het nog duurt voordat beleggers meer nieuw geld in bestaande dan in nieuwe fondsen stoppen.