Actief passief beleggen

Ooit was beleggen in indexfondsen hetzelfde als passief beleggen. Je belegde in een aantal breed gespreide indexfondsen en liet je geld voor de lange termijn staan. Met de komst van beursgenoteerde indexfondsen (Exchange Traded Funds) is dat drastisch veranderd. Beleggen in indexfondsen doen velen niet meer passief maar actief. Met voorspelbare gevolgen voor het rendement van die beleggers.

ETF’s

ETF’s zijn beursgenoteerde indexfondsen. Dankzij de beursnotering is het mogelijk de hele dag in deze effecten te handelen. En dat gebeurt dan ook. Veel ETF’s hebben een omzet van meer dan duizend procent op jaarbasis, met uitschieters van meer dan twintigduizend procent!

Dat de meeste beleggers met dit actieve handelen de mist in gaan wordt duidelijk uit een recent onderzoek van het Amerikaanse onderzoeksbureau TrimTabs. Het onderzoek laat zien dat wanneer een ETF (die een aandelenindex volgt) veel nieuw geld aantrekt de koersen daarna fors onderuit gaan. Hoe meer geld er instroomt, hoe slechter het rendement in het volgende kwartaal. Ook blijkt dat wanneer beleggers speculeren op dalende koersen door te beleggen in zogeheten short ETF’s, de koersen daarna juist stijgen. De onderzoekers vatten hun bevindingen als volgt samen: ‘ETF investors are exceptionally poor market timers in both directions.’

Meer onderzoek

Eerdere onderzoeken naar hetzelfde fenomeen kwamen tot vergelijkbare conclusies. Zo toonde Morningstar enige tijd geleden aan dat ETF beleggers gemiddeld 4,2% rendement per jaar lieten liggen vanwege het actieve kopen en verkopen. En John Bogle, de oprichter van Vanguard, liet onlangs nog zien dat door op het verkeerde moment in en uit te stappen ETF beleggers gemiddeld 5 tot 6 procent per jaar minder rendement behaalden dan beleggers die niets deden.

Lange traditie

Deze onderzoeken passen in een lange traditie. Door de jaren heen is vaak aangetoond dat beleggers in individuele effecten en beleggingsfondsen slechter presteren naarmate ze meer handelen. Nu blijkt dit ook te gelden voor beleggers in beursgenoteerde indexfondsen. Het doet er dus niet toe waarin je belegt, als je veel handelt zal het rendement eronder lijden.

Hoewel niemand ETF beleggers dwingt om (veel) te handelen, blijkt in de praktijk dat de meeste ETF beleggers dat toch doen. De beursnotering maakt dat immers heel makkelijk. En we weten dat als je iets makkelijk maakt, mensen het ook meer gaan doen.

Het gevolg van al dat handelen is echter wel dat de voordelen van beleggen in goedkope indexfondsen teniet worden gedaan door de verkeerde beslissingen die worden genomen en kosten die worden gemaakt bij het in- en uitstappen. Je belegt dan wel in passief beheerde indexproducten maar je bent niets opgeschoten ten opzichte van al die andere actieve beleggers die hun rendement ook in rook zien opgaan onder al dat handelen.

De voor de hand liggende oplossing is natuurlijk om gewoon niet te handelen. Just say no. Het probleem daarmee is echter dat veel beleggers de verleiding niet kunnen weerstaan. Een betere oplossing is dan ook om ETF’s links te laten liggen en te beleggen in indexfondsen die geen beursnotering hebben en minder makkelijk te verhandelen zijn. Dat helpt om de verleiding om te gaan kopen en verkopen te weerstaan.